ปทุมเกสริยวรรคที่ 31

301. อรรถกถาปทุมเกสริยเถราปทาน

พึงทราบเรื่องราวในอปทานที่ 1 วรรคที่ 31 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า อิสิส เฆ อหํ ปุพฺเพ เชื่อมความว่า ในกาลก่อน คือใน
เวลาบำเพ็ญโพธิสมภาร เราได้เป็นช้างชนิดดุร้าย ในตระกูลช้างมาตังคะ
อยู่ใกล้ภูเขาหิมวันต์ ใกล้กับหมู่ฤาษีปัจเจกพุทธเจ้า ชื่อว่า วารณะ
เพราะห้ามมนุษย์เป็นต้นได้. อีกความหมายหนึ่ง ชื่อว่า วารณะ เพราะ
ร้อง คือบันลือโกญจนาทออกทางวาจาได้. บทว่า มเหสีนํ ปสาเทน
ได้แก่ ด้วยความเลื่อมใสในพระปัจเจกพุทธเจ้าผู้แสวงหาคุณอันยิ่งใหญ่.
บทว่า ปจฺเจกชินเสฏฺเฐสุ ธุตราเคสุ ตาทิสุ เชื่อมความว่า เราได้โปรย
เกสรดอกบัว บูชาในพระปัจเจกพุทธเจ้าทั้งหลาย ผู้ไม่หวั่นไหวด้วย
โลกธรรมทั้งหลาย.
จบอรรถกถาปทุมเกสริยเถราปทาน